Ouderenmis(be)handeling
Er is sprake van ouderenmis(be)handeling wanneer iemand handelingen verricht of nalaat waardoor de oudere lichamelijke, psychische en/of materiële schade lijdt. Vaak gebeurt dit door de persoon waarvan de oudere volledig of gedeeltelijk afhankelijk van is, bijvoorbeeld een familielid, een mantelzorger of een professionele zorgverlener. Deze afhankelijkheid kan verschillende vormen aannemen bijvoorbeeld zorgafhankelijk, financiële afhankelijkheid of sociale afhankelijkheid.
Wat kan je zelf doen?
Praat erover
Zoek steun bij iemand waar je terechtkan. Vrienden, familie, buren, … kunnen naar je luisteren en je bijstaan. Door erover te praten kan je samen overleggen hoe je best hulp zoekt en hoe je bijgestaan wil worden, bijvoorbeeld door professionele hulp te zoeken of door iemand te vragen met je mee te gaan om aangifte te doen.
Zorg voor jezelf
Iedereen gaat anders om met ouderenmis(be)handeling. Je kan kwaad, bang, verdrietig of wantrouwig zijn. Ouderenmis(be)handeling kan je dagelijks leven overhoop halen. Misschien vermijd je bepaalde situaties of mensen. Dat is normaal.
Bel de politie op het nummer 101 in geval van nood
Bij dringende situaties kan je dag en nacht bij de politie terecht via het nummer 101. Je kan als slachtoffer altijd terecht bij de politie om aangifte van de feiten te doen. Je kan je daarbij laten bijstaan door iemand die je vertrouwt. De politie zal dan een proces-verbaal (pv) opstellen.
Bel het noodnummer 112 voor dringende medische hulp
De operatoren in de noodcentrale staan altijd klaar om je te helpen. Ze stellen je gerust, vertellen je wat je moet doen en ze verwittigen de nodige hulpdiensten. 112 is het enige gratis noodnummer waar je in heel Europa kunt naar bellen.
Praat met je huisarts
Je kan je huisarts in vertrouwen nemen. Die kan luisteren en je helpen om de situatie uit te klaren, en je eventueel door te verwijzen naar gepaste hulpverlening. Je arts heeft beroepsgeheim: niets van wat je vertelt mag naar buiten worden gebracht zonder jouw toestemming. Jij beslist welke stappen er verder worden ondernomen. Je huisarts kan ook (fysische en psychische) letsels vaststellen en eventueel een attest maken van arbeidsongeschiktheid.
Indien nodig kan je tijdens het weekend of op feestdagen ook langsgaan bij een dokter van wacht of huisartsenwachtpost.
Doe na de feiten aangifte bij de politie
Als je aangifte doet, kan de politie een onderzoek starten. Aangifte doen van ouderenmis(be)handeling is niet gemakkelijk; je kent de dader immers. Misschien durf je er niet over te praten of ben je bang. Weet dat ouderenmis(be)handeling vaak strafbaar is.
Wie kan je helpen?
Familie of vrienden
Neem iemand uit je omgeving in vertrouwen. Dit is misschien moeilijk, maar als je zwijgt, geef je de dader de macht over je leven en kun je geïsoleerd raken. Door dat isolement te doorbreken, pak je een stukje van de regie over je leven terug in eigen handen. Praat er vooral over met mensen die naar je blijven luisteren, ook al vertel je je verhaal steeds opnieuw.
1712
1712 is een gratis, professionele hulplijn voor iedereen met vragen over geweld, misbruik en kindermishandeling. Als je slachtoffer bent van ouderenmis(be)handeling, kan je 1712 bellen of chatten of mailen via www.1712.be.
De medewerkers van 1712 luisteren naar je verhaal en verwijzen je eventueel door naar gepaste hulpverlening.
Veilig Huis
Veilig Huis, ook gekend onder de vroegere naam Family Justice Center (FJC), is er voor gezinnen waarbinnen sprake is van ernstige conflicten die leiden tot geweld. Het brengt de verschillende diensten (o.a. politie, justitie, hulpverlening en lokale besturen) die een rol spelen in de aanpak van familiaal geweld samen onder één dak en zorgt voor de verbinding tussen gezinnen en deze betrokken diensten. Het vertrekpunt is steeds een bezorgdheid en de wens om gezinnen te helpen. Er gaat bijzondere aandacht naar de veiligheid en het welzijn van de kinderen. Veilig Huis richt zich op iedereen die betrokken is, maar momenteel is Veilig Huis nog niet rechtstreeks toegankelijk voor burgers en wordt er gewerkt vanuit aanmeldingen door professionals. De actuele contactgegevens en mogelijkheden (zoals eventuele regionale lotgenotengroepen) vind je terug op de website van Veilig Huis.
CAW in je buurt
Wanneer je beroep doet op het CAW, zijn er verschillende vormen van hulp mogelijk. Je kan informatie en advies krijgen, maar ook langere begeleidingstrajecten, beveiligde opvang in een vluchthuis of crisishulp wanneer dat nodig is. Dat kan voor jou alleen, samen met je partner, je kinderen of met het hele gezin.
Dienst slachtofferonthaal bij de justitiehuizen
Als je aangifte hebt gedaan bij de politie, wil je weten wat er met je klacht gebeurt. De dienst slachtofferonthaal kan je informatie geven over je dossier (vanaf de indiening van klacht tot de strafuitvoering). Deze dienst kan je ook bijstaan en ondersteuning bieden tijdens de gerechtelijke procedure, bijvoorbeeld bij de teruggave van inbeslaggenomen stukken, bij de inzage van het dossier, bij zittingen van de rechtbank, ...
Juridische eerstelijnsbijstand of een advocaat
Juridische eerstelijnsbijstand biedt praktische inlichtingen, juridische info en een eerste juridisch advies. Indien nodig word je doorverwezen naar een gespecialiseerde organisatie. Deze gratis dienst, georganiseerd door de Commissie voor Juridische Bijstand, staat open voor iedereen, ongeacht je inkomen.
Voor uitgebreid juridisch advies of als je je wil laten vertegenwoordigen in een strafrechtelijke procedure, kan je terecht bij een advocaat.
Via juridische tweedelijnsbijstand (vroeger pro deo) kan je beroep doen op de tussenkomst van een advocaat die - afhankelijk van je financiële situatie - goedkoper of gratis is.
Woonzorglijn
De Woonzorglijn geeft informatie en advies en behandelt klachten over residentiële ouderenzorgvoorzieningen. Een residentiële ouderenzorgvoorziening kan vele vormen aannemen zoals bijvoorbeeld:
- een woonzorgcentrum
- een assistentiewoning
- een centrum voor kortverblijf
- een dagverzorgingscentrum
Misschien zoek je info over
Je bent omstaander of getuige van ouderenmis(be)handeling
- Bel de politie op het nummer 101 in nood. Je kan als getuige altijd terecht bij de politie om aangifte van de feiten te doen. Je kan je daarbij laten bijstaan door iemand die je vertrouwt. De politie zal dan een proces-verbaal (pv) opstellen.
- Bel het noodnummer 112 voor dringende medische hulp.
- Bel, mail of chat met 1712. Als je getuige bent van ouderenmis(be)handeling kan je het gratis nummer 1712 bellen, mailen of chatten via www.1712.be. De medewerkers van 1712 luisteren naar je verhaal en verwijzen je eventueel door naar professionele hulp.
Wat is een tijdelijk huisverbod?
Als één of meerdere huisgenoten ernstig en onmiddellijk gevaar lopen door de aanwezigheid van een meerderjarige, kan de procureur des Konings deze persoon een huisverbod opleggen. Een huisverbod is een plaats- en contactverbod en geldt voor maximum veertien dagen. Het kan door de familierechtbank eenmalig verlengd worden met maximum drie maanden.
Wat is ontspoorde zorg?
Ontspoorde zorg ontstaat wanneer de zorgtaak zo zwaar wordt dat je als mantelzorger niet meer in staat bent om adequate zorg te verlenen aan iemand uit je directe omgeving, zoals een partner, kind, of ouder. Dit kan het resultaat zijn van verschillende factoren, waaronder gevoelens van machteloosheid of gebrek aan kennis of vaardigheden.
Wanneer je je overweldigd voelt, niet meer weet wat te doen, of het gevoel hebt dat de zorgsituatie onhoudbaar is geworden, is het belangrijk om te weten dat er ondersteuning beschikbaar is. Er bestaan verschillende mantelzorgverenigingen die steun kunnen bieden door middel van een luisterend oor. Deze verenigingen organiseren activiteiten zoals mantelzorgcafés, informatieve bijeenkomsten, en trainingssessies.
Je kent een slachtoffer in jouw omgeving
Veel mensen vinden het moeilijk om zich te mengen in het privé-leven van anderen. Maar het kan al veel helpen als je een luisterend oor biedt aan iemand met problemen, dat je de problemen erkent en bespreekbaar maakt.
Een slachtoffer in je omgeving helpen
Als je niet zeker weet of iemand te maken heeft met ouderenmis(be)handeling, ga dan voorzichtig met de signalen om. Leg jouw indrukken voor aan iemand die je vertrouwt of neem contact op met een instantie die je kan adviseren, zoals de gratis hulplijn 1712.
Je komt ouderenmis(be)handeling tegen als professional
Als je niet zeker weet of iemand te maken heeft met ouderenmis(be)handeling, ga dan voorzichtig met de signalen om. Leg jouw indrukken voor aan collega’s of neem contact op met VLOCO.
Bij VLOCO kan je als professional terecht voor consult bij situaties van (vermoeden) ouderenmis(be)handeling. VLOCO beluistert de vraag van de hulpverlener en geeft informatie en advies met betrekking tot concrete casussen. Als een interventie zich opdringt, zal VLOCO doorverwijzen naar hulp in de omgeving van de betrokkenen.
Burgers kunnen niet bij VLOCO terecht. Zij kunnen zich wenden tot hulplijn 1712.
Wat is RITI?
RITI is het risicotaxatie-instrument ouderenmis(be)handeling. Het helpt bij de detectie van ouderenmis(be)handeling en kan vermoedens van ouderenmis(be)handeling bevestigen.
RITI bestaat uit een korte en praktijkgerichte checklist die gebaseerd is op gekende signalen en risicofactoren van ouderenmis(be)handeling. Deze vragenlijst geeft hulpverleners een beeld hoe groot het risico op ouderenmis(be)handeling is in een bepaalde situatie. Dit wil niet automatisch zeggen dat er reeds sprake is van ouderenmis(be)handeling, maar het kan de hulpverlener attent maken op mogelijke probleempunten.
Meer informatie vind je op deze website.