Uitvoering van de gevangenisstraf of de internering
Uitvoering van de gevangenisstraf
Een gevangenisstraf wordt in principe uitgevoerd in de gevangenis. Maar de veroordeelde kan via ‘strafuitvoeringsmodaliteiten’ ook vragen om zijn gevangenisstraf volledig of gedeeltelijk buiten de gevangenis uit te voeren.
Er bestaan verschillende uitvoeringsmodaliteiten van de gevangenisstraf, zoals bijvoorbeeld uitgaansvergunning, penitentiair verlof, beperkte detentie, elektronisch toezicht, voorlopige of voorwaardelijke invrijheidstelling.
Afhankelijk van de hoogte van de straf kan de veroordeelde de strafuitvoeringsmodaliteit onmiddellijk aanvragen of pas nadat hij een deel van zijn gevangenisstraf heeft uitgezeten.
De strafuitvoeringsrechter/rechtbank beslist over de toekenning van een strafuitvoeringsmodaliteit. Als een modaliteit wordt toegekend, dat gaat dit gepaard met algemene voorwaarden en soms ook met geïndividualiseerde bijzondere voorwaarden die de veroordeelde moet naleven.
Uitvoering van de internering
De geïnterneerde kan zijn internering volledig of gedeeltelijk uitvoeren in vrijheid, in een specifieke afdeling van de gevangenis of in een forensisch psychiatrisch centrum.
Tijdens de uitvoering van de internering kan de geïnterneerde persoon een ‘uitvoeringsmodaliteit’ van de interneringaanvragen.
Er bestaan verschillende uitvoeringsmodaliteiten van de internering, zoals bijvoorbeeld verlof, beperkte detentie, elektronisch toezicht of invrijheidstelling op proef.
De kamer voor de bescherming van de maatschappij beslist over de toekenning van een uitvoeringsmodaliteit. Als een modaliteit wordt toegekend, dat gaat dit gepaard met algemene voorwaarden en soms ook met geïndividualiseerde bijzondere voorwaarden die de geïnterneerde moet naleven.
Om personen met een interneringsstatuut toe te leiden naar het meest gepaste zorgaanbod, is per hof van beroep een netwerk internering opgericht. Op hun website kan je veel info vinden over internering en het zorgaanbod voor geïnterneerden.
Wie beslist over de toekenning van een uitvoeringsmodaliteit?
Uitvoeringsmodaliteit van de gevangenisstraf
De gevangenisdirecteur
De gevangenisdirecteur behandelt op basis van ministeriële omzendbrieven de verzoeken tot toekenning van elektronisch toezicht voor straffen tot en met 6 maanden (en tot en met 2 jaar voor straffen uitgesproken voor 1 januari 2022).
De minister van Justitie
(De vertegenwoordiger van) de minister van Justitie behandelt de verzoeken tot uitgaansvergunning, penitentiair verlof en plaatsing in een transitiehuis.
De strafuitvoeringsrechtbank - strafuitvoeringsrechter
De strafuitvoeringsrechtbank bestaat uit een voorzitter, de strafuitvoeringsrechter en twee assessoren.
De verzoeken tot toekenning van alle andere strafuitvoeringsmodaliteiten worden behandeld door de strafuitvoeringsrechtbank, wanneer de gevangenisstraf(fen) meer dan drie jaar bedragen of door de strafuitvoeringsrechter, wanneer de gevangenisstraf(fen) tussen de zes maanden en drie jaar bedragen.
Uitvoeringsmodaliteit van de internering
Het verzoek tot toekenning van een uitvoeringsmodaliteit van de internering wordt behandeld door de kamer voor de bescherming van de maatschappij, een gespecialiseerde kamer binnen de strafuitvoeringsrechtbank. De kamer voor de bescherming van de maatschappij bestaat uit een rechter-voorzitter en twee assessoren.
Rechten van het slachtoffer
Uitvoering van de gevangenisstraf
Om betrokken te worden bij de strafuitvoeringsprocedure van de veroordeelde moet je een ‘slachtofferfiche’ invullen, waarin je kan:
- vragen om geïnformeerd te worden over de beslissingen van de minister van justitie, de strafuitvoeringsrechter of de strafuitvoeringsrechtbank en over het strafeinde of de definitieve invrijheidsstelling van de veroordeelde
- voorwaarden formuleren die je in jouw belang wil opgelegd zien in geval van een vervroegde invrijheidstelling van de veroordeelde
- vragen om gehoord te worden over deze voorwaarden door de strafuitvoeringsrechter of strafuitvoeringsrechtbank als er een zitting plaatsvindt
Een slachtofferfiche opmaken
Ben je burgerlijke partij of ben je in het vonnis vermeld als slachtoffer, dan ontvang je een slachtofferfiche via de griffie van de rechtbank. In bepaalde specifieke gevallen zal de dienst slachtofferonthaal je zelf contacteren om deze slachtofferfiche op te maken.
Ben je geen burgerlijke partij of word je in het vonnis niet vermeld als slachtoffer, maar ben je toch van mening dat je een belang hebt in de strafuitvoeringsprocedure, dan moet je een verzoek indienen bij de strafuitvoeringsrechter, die zal beslissen of je een ‘direct en legitiem’ belang hebt.
Wil je meer informatie over de strafuitvoeringsmodaliteiten en de slachtofferfiche of wil je hulp bij deze stappen, dan kan je contact opnemen met de dienst slachtofferonthaal. Je kan de slachtofferfiche ook online vinden.
Uitvoering van de internering
Om betrokken te worden bij de uitvoeringsprocedure van de internering van de geïnterneerde moet je een ‘slachtofferfiche’ invullen, waarin je kan:
- vragen om geïnformeerd te worden over de beslissingen van de kamer voor de bescherming van de maatschappij, de verlenging van de proeftermijn of de definitieve invrijheidstelling van de geïnterneerde
- voorwaarden formuleren die je in jouw belang wil opgelegd zien in geval van een vervroegde invrijheidstelling van de geïnterneerde
- vragen om gehoord te worden over deze voorwaarden door de rechter voor de bescherming van de maatschappij of de kamer voor de bescherming van de maatschappij
Een slachtofferfiche opmaken
Ben je burgerlijke partij of ben je in het vonnis vermeld als slachtoffer, dan ontvang je een uitnodiging van de dienst slachtofferonthaal om een slachtofferfiche op te maken.
Ben je geen burgerlijke partij of word je in het vonnis niet vermeld als slachtoffer, maar ben je toch van mening dat je een belang hebt in de uitvoeringsprocedure van de internering, dan moet je een verzoek indienen bij de rechter voor de bescherming van de maatschappij, die zal beslissen of je een ‘direct en legitiem’ belang hebt.
Wil je meer informatie over de uitvoeringsmodaliteiten van de internering en de slachtofferfiche of wil je hulp bij deze stappen, dan kan je contact opnemen met de dienst slachtofferonthaal. Je kan de slachtofferfiche ook online vinden.